ચોક્કસ, અહીં ‘JPCOAR અને JUSTICE, રિપોઝીટરી નોંધણી માટે નવી ફી સિસ્ટમનો વિરોધ કરતી COAR ના નિવેદન સાથે સંમત’ વિશેની માહિતી સાથેનો વિગતવાર લેખ છે:
રિપોઝીટરી નોંધણી માટે નવી ફી સિસ્ટમ સામે સંયુક્ત વિરોધ: JPCOAR, JUSTICE અને COAR નો અવાજ
પ્રસ્તાવના:
તાજેતરમાં, ૭ જુલાઈ, ૨૦૨૫ ના રોજ, ૦૮:૩૨ વાગ્યે, ‘JPCOAR અને JUSTICE, રિપોઝીટરી નોંધણી માટે નવી ફી સિસ્ટમનો વિરોધ કરતી COAR ના નિવેદન સાથે સંમત’ શીર્ષક હેઠળ, ‘Current Awareness Portal’ પર એક મહત્વપૂર્ણ સમાચાર પ્રકાશિત થયા છે. આ સમાચાર વૈજ્ઞાનિક સંશોધનના ખુલ્લા પ્રવેશ (Open Access) અને રિપોઝીટરીઓના મહત્વપૂર્ણ મુદ્દા પર પ્રકાશ પાડે છે, જ્યાં જાપાનના બે મુખ્ય સંગઠનો – JPCOAR (Japan Consortium for Open Access Repository) અને JUSTICE (Japan Association of National University Libraries) – એ COAR (Confederation of Open Access Repositories) ના એક નિવેદન સાથે સંમતિ વ્યક્ત કરી છે. આ નિવેદન વૈજ્ઞાનિક સંશોધન પરિણામોને સમાવિષ્ટ કરતા રિપોઝીટરીઓમાં વસ્તુઓની નોંધણી (item registration) માટે નવી ફી સિસ્ટમ લાગુ કરવા સામે સખત વિરોધ દર્શાવે છે.
આ મુદ્દો શા માટે મહત્વપૂર્ણ છે?
વૈજ્ઞાનિક સંશોધન એ જ્ઞાનનો આધાર છે અને તેના પરિણામોનો મુક્ત અને સરળ પ્રવેશ સમાજ માટે અત્યંત ફાયદાકારક છે. રિપોઝીટરીઓ, ખાસ કરીને સંસ્થાકીય રિપોઝીટરીઓ, સંશોધનકર્તાઓ, સંસ્થાઓ અને દેશો દ્વારા ઉત્પન્ન થયેલા સંશોધન કાર્યોને એકત્રિત, સંગ્રહિત અને સુલભ બનાવવા માટે નિર્ણાયક ભૂમિકા ભજવે છે. આ રિપોઝીટરીઓ દ્વારા, વૈજ્ઞાનિક લેખો, પુસ્તકો, કોન્ફરન્સ પેપર્સ, ડેટાસેટ્સ અને અન્ય સંશોધન આઉટપુટ વિશ્વભરના લોકો માટે ઉપલબ્ધ થાય છે.
COAR નું નિવેદન અને તેનો મુખ્ય વિરોધ:
COAR, જે વૈશ્વિક સ્તરે ઓપન એક્સેસ રિપોઝીટરીઝના નેટવર્કનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે, તેણે એક નિવેદન બહાર પાડ્યું છે જેમાં એવી કોઈ પણ સિસ્ટમનો વિરોધ કરવામાં આવ્યો છે જે રિપોઝીટરીઓમાં વસ્તુઓની નોંધણી કરવા માટે ફી વસૂલ કરે. COAR નો મુખ્ય દલીલ એ છે કે આવી ફી સિસ્ટમ ઓપન એક્સેસના સિદ્ધાંતોની વિરુદ્ધ છે અને સંશોધન પરિણામોના મુક્ત પ્રસારમાં અવરોધ ઊભો કરી શકે છે. આ ફી સંશોધકો, સંસ્થાઓ અને વિકાસશીલ દેશો માટે બોજારૂપ બની શકે છે, જેઓ પાસે આવા ખર્ચાઓ ઉઠાવવા માટે પૂરતા સંસાધનો ન હોય. આનાથી વૈજ્ઞાનિક જ્ઞાનના પ્રસારમાં અસમાનતા વધી શકે છે.
JPCOAR અને JUSTICE નો સહયોગ:
JPCOAR (Japan Consortium for Open Access Repository) અને JUSTICE (Japan Association of National University Libraries) એ જાપાનમાં શૈક્ષણિક અને સંશોધન સંસ્થાઓના મહત્વપૂર્ણ સંગઠનો છે. JPCOAR જાપાનમાં ઓપન એક્સેસ રિપોઝીટરીઝને પ્રોત્સાહન આપવા અને તેને ટેકો આપવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરે છે, જ્યારે JUSTICE રાષ્ટ્રીય યુનિવર્સિટી લાઇબ્રેરીઓના હિતોનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે. આ બંને સંગઠનોએ COAR ના નિવેદન સાથે સંમતિ દર્શાવીને, જાપાનમાં ઓપન એક્સેસના મહત્વ અને રિપોઝીટરીઝના મુક્ત ઉપયોગને સમર્થન આપ્યું છે.
આ સંમતિના મુખ્ય મુદ્દાઓ:
- ઓપન એક્સેસના સિદ્ધાંતોનું રક્ષણ: JPCOAR અને JUSTICE, COAR સાથે મળીને, એ સુનિશ્ચિત કરવા માંગે છે કે વૈજ્ઞાનિક સંશોધન પરિણામો કોઈપણ ફી વગર બધા માટે સુલભ રહે. રિપોઝીટરીઓમાં નોંધણી માટે ફી વસૂલવી એ આ સિદ્ધાંતોનો ભંગ કરે છે.
- સંશોધકો પરનો બોજ ઘટાડવો: સંશોધકો, ખાસ કરીને જુનિયર સંશોધકો અને જેઓ ઓછી આવક ધરાવતા દેશોમાં કાર્યરત છે, તેમના પર વધારાનો નાણાકીય બોજ ન આવે તે સુનિશ્ચિત કરવું.
- વૈજ્ઞાનિક જ્ઞાનનો સાર્વત્રિક પ્રવેશ: રિપોઝીટરીઝ દ્વારા સંશોધન સામગ્રીનો સરળ અને સાર્વત્રિક પ્રવેશ એ વૈજ્ઞાનિક પ્રગતિ માટે આવશ્યક છે. ફી સિસ્ટમ આ પ્રક્રિયામાં અવરોધ ઊભો કરી શકે છે.
- રિપોઝીટરીઝની સ્થિરતા અને ભવિષ્ય: ફી સિસ્ટમની ગેરહાજરીમાં રિપોઝીટરીઝ કેવી રીતે સ્થિર અને ટકાઉ રીતે કાર્ય કરી શકે તે અંગે ચર્ચા અને વૈકલ્પિક મોડેલો પર વિચાર કરવો.
આગળ શું?
JPCOAR અને JUSTICE દ્વારા COAR ના નિવેદનને સમર્થન એ વૈશ્વિક ઓપન એક્સેસ સમુદાય માટે એક મહત્વપૂર્ણ સંદેશ છે. આ પગલું સૂચવે છે કે જાપાન ઓપન એક્સેસ અને રિપોઝીટરીઝના ખુલ્લા સ્વરૂપને જાળવી રાખવા માટે પ્રતિબદ્ધ છે. ભવિષ્યમાં, આ મુદ્દા પર વધુ ચર્ચા થવાની અને રિપોઝીટરીઝના સંચાલન અને ભંડોળ માટે ટકાઉ અને ઓપન એક્સેસ-ફ્રેંડલી મોડેલો વિકસાવવાની જરૂર પડશે. આંતરરાષ્ટ્રીય સહયોગ અને જાગૃતિ આવા ફેરફારો સામે લડવા અને વૈજ્ઞાનિક જ્ઞાનના મુક્ત પ્રસારને પ્રોત્સાહન આપવા માટે નિર્ણાયક ભૂમિકા ભજવશે.
નિષ્કર્ષ:
‘Current Awareness Portal’ પર પ્રકાશિત થયેલ આ સમાચાર વૈશ્વિક વૈજ્ઞાનિક સમુદાય માટે એક મહત્વપૂર્ણ ચેતવણી છે. રિપોઝીટરી નોંધણી માટે નવી ફી સિસ્ટમનો વિરોધ કરીને, JPCOAR, JUSTICE અને COAR એ સુનિશ્ચિત કરવા માટે એકતા દર્શાવી છે કે વૈજ્ઞાનિક જ્ઞાન બધા માટે સુલભ રહે, કોઈપણ નાણાકીય અવરોધ વિના. આ સંયુક્ત પ્રયાસ ઓપન એક્સેસના ભવિષ્યને સુરક્ષિત કરવામાં અને વૈજ્ઞાનિક પ્રગતિને વેગ આપવામાં મદદરૂપ થશે.
JPCOAR及びJUSTICE、リポジトリ登録への新たな課金制度に反対するCOARの声明に賛同
AI એ સમાચાર પહોંચાડ્યા છે.
નીચેનું પ્રશ્ન Google Gemini માંથી પ્રતિસાદ જનરેટ કરવા માટે ઉપયોગમાં લેવામાં આવ્યું:
2025-07-07 08:32 વાગ્યે, ‘JPCOAR及びJUSTICE、リポジトリ登録への新たな課金制度に反対するCOARの声明に賛同’ カレントアウェアネス・ポータル અનુસાર પ્રકાશિત થયું. કૃપા કરીને સંબંધિત માહિતી સાથે સરળતાથી સમજાય તેવી વિગતવાર લેખ લખો. કૃપા કરીને ગુજરાતીમાં જવાબ આપો.