ઓપન એક્સેસ રિપોઝીટરીઝનું વૈશ્વિક જોડાણ: COAR દ્વારા નવી ડિરેક્ટરી સેવાની શરૂઆત
તાજેતરમાં, 11 જુલાઈ, 2025 ના રોજ, કા حيات અવેરનેસ પોર્ટલ (Current Awareness Portal) પર એક મહત્વપૂર્ણ સમાચાર પ્રકાશિત થયા છે: ઓપન એક્સેસ રિપોઝીટરીઝનું વૈશ્વિક જોડાણ (Confederation of Open Access Repositories – COAR) એ પોતાની નવી સેવા, “COAR ઇન્ટરનેશનલ રિપોઝીટરી ડિરેક્ટરી” લોન્ચ કરી છે. આ જાહેરાત વૈશ્વિક સ્તરે સંશોધન અને જ્ઞાનના મુક્તપણે ઉપલબ્ધતા (Open Access) ને પ્રોત્સાહન આપવાના ક્ષેત્રમાં એક મોટું પગલું છે.
COAR શું છે?
COAR એ વિશ્વભરની સંશોધન રિપોઝીટરીઝનું એક આંતરરાષ્ટ્રીય નેટવર્ક છે. તેનો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય વૈશ્વિક સ્તરે ઓપન એક્સેસ રિપોઝીટરીઝના વિકાસ અને સંકલનને પ્રોત્સાહન આપવાનો છે. આ સંસ્થા રિપોઝીટરીઝ વચ્ચે સહયોગ, શ્રેષ્ઠ પદ્ધતિઓનું આદાનપ્રદાન અને ઓપન સાયન્સ (Open Science) ના સિદ્ધાંતોને મજબૂત કરવા માટે કાર્ય કરે છે.
નવી “COAR ઇન્ટરનેશનલ રિપોઝીટરી ડિરેક્ટરી” શું છે?
આ ડિરેક્ટરી એ એક વ્યાપક ઓનલાઈન કેટલોગ છે જેમાં વિશ્વભરની ઓપન એક્સેસ રિપોઝીટરીઝની માહિતી ઉપલબ્ધ છે. તેનો હેતુ સંશોધકો, વિદ્વાનો, પુસ્તકાલય વ્યાવસાયિકો અને જનસામાન્યને વિશ્વમાં ક્યાં ક્યાં ઓપન એક્સેસ રિપોઝીટરીઝ અસ્તિત્વમાં છે, તેઓ કયા વિષયો પર માહિતી ધરાવે છે અને તેમને કેવી રીતે ઍક્સેસ કરી શકાય તે જાણવામાં મદદ કરવાનો છે.
આ ડિરેક્ટરીના મુખ્ય ફાયદા:
- સંશોધન સામગ્રીની શોધમાં સરળતા: હવે સંશોધકોને વિવિધ રિપોઝીટરીઝમાં અલગ-અલગ શોધ કરવી પડશે નહીં. એક જ પ્લેટફોર્મ પરથી તેઓ સંબંધિત રિપોઝીટરીઝ શોધી શકશે.
- વૈશ્વિક જ્ઞાનનો પ્રસાર: આ ડિરેક્ટરી વિશ્વભરના જ્ઞાનના ભંડારને એકસાથે લાવશે, જેનાથી સંશોધન અને શૈક્ષણિક સામગ્રીની પહોંચ વિસ્તૃત થશે.
- ઓપન સાયન્સને પ્રોત્સાહન: ઓપન એક્સેસ રિપોઝીટરીઝ ઓપન સાયન્સનું અભિન્ન અંગ છે. આ ડિરેક્ટરીના લોન્ચથી ઓપન સાયન્સના સિદ્ધાંતો વધુ મજબૂત બનશે.
- સંસ્થાકીય સહયોગ: આ ડિરેક્ટરી રિપોઝીટરીઝને એકબીજા સાથે જોડવામાં અને સહયોગ વધારવામાં મદદરૂપ થશે.
- માહિતીની પારદર્શિતા: કઈ રિપોઝીટરી કયા પ્રકારની સામગ્રી ધરાવે છે, તે સ્પષ્ટપણે જોઈ શકાશે, જેનાથી પારદર્શિતા વધશે.
આપણા માટે આનો અર્થ શું છે?
આ જાહેરાત ભારતીય સંશોધકો અને શૈક્ષણિક સંસ્થાઓ માટે પણ ખૂબ મહત્વની છે. તે ભારતીય રિપોઝીટરીઝને વૈશ્વિક મંચ પર લાવવામાં અને આંતરરાષ્ટ્રીય સંશોધનો સાથે જોડાવામાં મદદ કરશે. જે સંસ્થાઓ કે જેઓ ઓપન એક્સેસ રિપોઝીટરીઝ ચલાવે છે, તેઓ આ ડિરેક્ટરીમાં પોતાની રિપોઝીટરીની નોંધણી કરાવીને તેની પહોંચ વધારી શકે છે.
આગળ શું?
COAR સતત ઓપન એક્સેસના ક્ષેત્રમાં નવા વિકાસ અને નવીનતાઓ પર કામ કરી રહ્યું છે. આ “COAR ઇન્ટરનેશનલ રિપોઝીટરી ડિરેક્ટરી” એ તેના પ્રયાસોનું એક ઉત્તમ ઉદાહરણ છે, જે વૈશ્વિક સ્તરે જ્ઞાનની વહેંચણીને વધુ સરળ અને સુલભ બનાવશે. આ સેવા આવનારા સમયમાં સંશોધન અને શિક્ષણ જગતમાં ક્રાંતિકારી પરિવર્તન લાવી શકે છે.
આપેલ લિંક (current.ndl.go.jp/car/255335) પરથી તમે આ જાહેરાત વિશે વધુ વિગતવાર માહિતી મેળવી શકો છો.
オープンアクセスリポジトリ連合（COAR）、リポジトリのディレクトリサービス“COAR International Repository Directory”を公開
AI એ સમાચાર પહોંચાડ્યા છે.
નીચેનું પ્રશ્ન Google Gemini માંથી પ્રતિસાદ જનરેટ કરવા માટે ઉપયોગમાં લેવામાં આવ્યું:
2025-07-11 09:02 વાગ્યે, ‘オープンアクセスリポジトリ連合（COAR）、リポジトリのディレクトリサービス“COAR International Repository Directory”を公開’ カレントアウェアネス・ポータル અનુસાર પ્રકાશિત થયું. કૃપા કરીને સંબંધિત માહિતી સાથે સરળતાથી સમજાય તેવી વિગતવાર લેખ લખો. કૃપા કરીને ગુજરાતીમાં જવાબ આપો.