અમેરિકાનો ચીન પર સખત પગલું: ગ્રેફાઇટ પર એન્ટી-ડમ્પિંગ અને કાઉન્ટરવેઇલિંગ ડ્યુટીની જાહેરાત
પ્રસ્તાવના:
તાજેતરમાં, જાપાન ટ્રેડ પ્રમોશન ઓર્ગેનાઈઝેશન (JETRO) દ્વારા ૨૨ જુલાઈ, ૨૦૨૫ ના રોજ પ્રકાશિત થયેલા એક અહેવાલ મુજબ, અમેરિકી વાણિજ્ય વિભાગે ચીનમાંથી આયાત થતા ગ્રેફાઇટ પર એન્ટી-ડમ્પિંગ (AD) અને કાઉન્ટરવેઇલિંગ ડ્યુટી (CVD) ની કામચલાઉ જાહેરાત કરી છે. આ નિર્ણય વૈશ્વિક વેપાર સંબંધોમાં નોંધપાત્ર અસર કરી શકે છે, ખાસ કરીને ચીનના ઉત્પાદનો અને અમેરિકા સાથેના તેના વ્યાપારી સંબંધો પર. આ લેખમાં, અમે આ જાહેરાતના વિવિધ પાસાઓ, તેના કારણો, અસરો અને ભવિષ્યમાં શું થઈ શકે છે તે વિશે વિગતવાર ચર્ચા કરીશું.
એન્ટી-ડમ્પિંગ (AD) અને કાઉન્ટરવેઇલિંગ ડ્યુટી (CVD) શું છે?
- એન્ટી-ડમ્પિંગ ડ્યુટી (AD Duty): જ્યારે કોઈ દેશના ઉત્પાદકો પોતાના દેશમાં ઉત્પાદિત માલને આંતરરાષ્ટ્રીય બજારમાં ખૂબ ઓછી કિંમતે વેચે છે, જે તેની વાસ્તવિક ઉત્પાદન કિંમત કરતાં ઓછી હોય, તેને ‘ડમ્પિંગ’ કહેવામાં આવે છે. આનાથી અન્ય દેશોના સ્થાનિક ઉદ્યોગોને નુકસાન થાય છે. ડમ્પિંગને રોકવા માટે, આયાત કરતો દેશ તે ઉત્પાદનો પર વધારાનો ટેક્સ (ડ્યુટી) લગાવે છે, જેને એન્ટી-ડમ્પિંગ ડ્યુટી કહેવાય છે.
- કાઉન્ટરવેઇલિંગ ડ્યુટી (CVD Duty): જ્યારે કોઈ દેશ સરકાર પોતાના દેશના ઉત્પાદકોને કોઈ ખાસ ઉદ્યોગ માટે સબસિડી, કરમુક્તિ અથવા અન્ય કોઈ નાણાકીય લાભ આપે છે, ત્યારે તે ઉત્પાદનો અન્ય દેશો માટે અન્યાયી રીતે સ્પર્ધાત્મક બની જાય છે. આવા ઉત્પાદનો પર, આયાત કરતો દેશ ‘કાઉન્ટરવેઇલિંગ ડ્યુટી’ લગાવે છે. આ ડ્યુટીનો હેતુ સરકારની સબસિડીને કારણે મળેલા લાભને નાબૂદ કરવાનો છે.
અમેરિકાનો નિર્ણય અને તેના કારણો:
અમેરિકી વાણિજ્ય વિભાગે ચીનમાંથી આયાત થતા ગ્રેફાઇટ પર આ ડ્યુટી લાદવાનો નિર્ણય લીધો છે. આ નિર્ણય પાછળના મુખ્ય કારણોમાં નીચેના મુદ્દાઓ શામેલ હોઈ શકે છે:
- અન્યાયી સ્પર્ધા: અમેરિકી ઉદ્યોગોના મતે, ચીનના ગ્રેફાઇટ ઉત્પાદકો સરકારની સબસિડી અને અન્ય અન્યાયી વેપાર પદ્ધતિઓનો ઉપયોગ કરીને અમેરિકી બજારમાં ખૂબ ઓછી કિંમતે ગ્રેફાઇટ વેચી રહ્યા છે. આના કારણે અમેરિકી ગ્રેફાઇટ ઉત્પાદકોને ભારે નુકસાન થઈ રહ્યું છે અને તેમની સ્પર્ધાત્મકતા ઘટી રહી છે.
- રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા અને આર્થિક હિતો: ગ્રેફાઇટ એક મહત્વપૂર્ણ ઔદ્યોગિક સામગ્રી છે જેનો ઉપયોગ બેટરી, ઇલેક્ટ્રિક વાહનો, એરોસ્પેસ અને અન્ય ઘણા ક્ષેત્રોમાં થાય છે. અમેરિકા પોતાની ઉત્પાદન ક્ષમતા અને આર્થિક સુરક્ષાને સુનિશ્ચિત કરવા માટે આ પ્રકારના પગલાં લઈ શકે છે, જેથી તે ચીન પરની નિર્ભરતા ઘટાડી શકે અને સ્થાનિક ઉદ્યોગોને પ્રોત્સાહન આપી શકે.
- વ્યાપારી અસંતુલન: છેલ્લા કેટલાક વર્ષોથી અમેરિકા અને ચીન વચ્ચે વ્યાપારી અસંતુલન એક મોટો મુદ્દો રહ્યો છે. અમેરિકા ચીનથી મોટા પ્રમાણમાં આયાત કરે છે, જ્યારે તેની નિકાસ પ્રમાણમાં ઓછી છે. આ પ્રકારના ટેરિફ અને ડ્યુટી દ્વારા, અમેરિકા ચીન સાથેના વેપારમાં સંતુલન લાવવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યું છે.
ગ્રેફાઇટનું મહત્વ:
ગ્રેફાઇટ એ કાર્બનનું એક સ્વરૂપ છે અને તે ઔદ્યોગિક રીતે અત્યંત મહત્વપૂર્ણ છે. તેના મુખ્ય ઉપયોગોમાં નીચેનાનો સમાવેશ થાય છે:
- લિથિયમ-આયન બેટરી: ઇલેક્ટ્રિક વાહનો (EVs) અને પોર્ટેબલ ઇલેક્ટ્રોનિક ઉપકરણોમાં વપરાતી લિથિયમ-આયન બેટરીના એનોડ (anode) બનાવવા માટે ગ્રેફાઇટ મુખ્ય સામગ્રી છે. EV બજારના વિકાસ સાથે ગ્રેફાઇટની માંગમાં ભારે વધારો થયો છે.
- લુબ્રિકન્ટ્સ: ગ્રેફાઇટ તેની લુબ્રિકેટિંગ ગુણધર્મોને કારણે મશીનરી અને ઔદ્યોગિક સાધનોમાં ગ્રીસ તરીકે ઉપયોગ થાય છે.
- રિફ્રેક્ટરી મટિરિયલ્સ: ઉચ્ચ તાપમાન સહન કરવાની ક્ષમતાને કારણે, ગ્રેફાઇટ ભઠ્ઠીઓ અને ધાતુશાસ્ત્રમાં ઉપયોગી છે.
- ઇલેક્ટ્રોડ્સ: મેટલ સ્મેલ્ટિંગ અને ઇલેક્ટ્રોકેમિકલ પ્રક્રિયાઓમાં ઇલેક્ટ્રોડ તરીકે ગ્રેફાઇટનો ઉપયોગ થાય છે.
- પેન્સિલ લેડ: આપણે રોજિંદા ઉપયોગમાં લેવાતી પેન્સિલમાં જે ‘લેડ’ હોય છે, તે વાસ્તવમાં ગ્રેફાઇટ હોય છે.
ડ્યુટીની માત્રા અને અસર:
JETRO ના અહેવાલ મુજબ, અમેરિકી વાણિજ્ય વિભાગે ચીનમાંથી આયાત થતા ગ્રેફાઇટ પર ચોક્કસ ટકાવારીમાં AD અને CVD લાદવાની જાહેરાત કરી છે. આ ટકાવારી ચીનના વિવિધ ઉત્પાદકો અને કંપનીઓ માટે અલગ-અલગ હોઈ શકે છે, જે તેમના દ્વારા કરવામાં આવતા ડમ્પિંગ અથવા સબસિડીના સ્તર પર આધાર રાખે છે.
આ ડ્યુટી લાદવાથી નીચે મુજબની અસરો થઈ શકે છે:
- ચીનમાંથી આયાત મોંઘી બનશે: આ ડ્યુટીના કારણે ચીનમાંથી અમેરિકામાં આવતો ગ્રેફાઇટ મોંઘો થશે. આના પરિણામે, અમેરિકી આયાતકારો અને ગ્રેફાઇટ પર નિર્ભર ઉદ્યોગોને વધુ કિંમત ચૂકવવી પડશે.
- વૈકલ્પિક સ્ત્રોતો તરફ વલણ: અમેરિકી કંપનીઓ ચીન સિવાયના દેશો, જેમ કે મેક્સિકો, દક્ષિણ આફ્રિકા, કેનેડા અથવા અન્ય ગ્રેફાઇટ ઉત્પાદક દેશોમાંથી આયાત વધારવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરી શકે છે.
- સ્થાનિક ઉત્પાદનને પ્રોત્સાહન: અમેરિકામાં ગ્રેફાઇટ ઉત્પાદકોને આ નિર્ણયથી ફાયદો થઈ શકે છે, કારણ કે ચીની ગ્રેફાઇટ મોંઘી બનવાથી સ્થાનિક ઉત્પાદનો વધુ સ્પર્ધાત્મક બનશે. આનાથી અમેરિકામાં ગ્રેફાઇટના ઉત્પાદનમાં વૃદ્ધિ થઈ શકે છે.
- EV ઉદ્યોગ પર અસર: EV બેટરીના ઉત્પાદન માટે ગ્રેફાઇટ આવશ્યક હોવાથી, આ ડ્યુટી અમેરિકામાં ઇલેક્ટ્રિક વાહનોના ઉત્પાદન ખર્ચને પણ પ્રભાવિત કરી શકે છે.
- વૈશ્વિક વેપારમાં તણાવ: અમેરિકા અને ચીન વચ્ચેના આ પ્રકારના વેપાર યુદ્ધો વૈશ્વિક વેપાર સંબંધોમાં તણાવ વધારી શકે છે.
આગળ શું?
આ એક “કામચલાઉ” (preliminary) નિર્ણય છે. તેનો અર્થ એ છે કે આ નિર્ણય અંતિમ નથી. આના પર વધુ સુનાવણી અને તપાસ થશે. યુ.એસ. ઇન્ટરનેશનલ ટ્રેડ કમિશન (USITC) દ્વારા પણ એક અલગ તપાસ કરવામાં આવશે કે શું આયાત કરાયેલ ગ્રેફાઇટને કારણે અમેરિકી ઉદ્યોગને નુકસાન થઈ રહ્યું છે. જો USITC પણ આ વાતની પુષ્ટિ કરશે, તો અમેરિકી વાણિજ્ય વિભાગ આ ડ્યુટીને “અંતિમ” (final) કરી શકે છે.
નિષ્કર્ષ:
અમેરિકી વાણિજ્ય વિભાગ દ્વારા ચીનમાંથી આયાત થતા ગ્રેફાઇટ પર AD અને CVD ની કામચલાઉ જાહેરાત એ વૈશ્વિક વેપારમાં એક મહત્વપૂર્ણ ઘટના છે. આ નિર્ણય ચીનના ઉત્પાદનો પર લગાવાયેલા નવા ટેક્સનો એક ભાગ છે અને અમેરિકાના આર્થિક હિતો અને સ્થાનિક ઉદ્યોગોને સુરક્ષિત રાખવાના પ્રયાસોનો ભાગ છે. આનાથી વૈશ્વિક પુરવઠા શૃંખલા, EV ઉદ્યોગ અને અમેરિકા-ચીન વેપાર સંબંધો પર નોંધપાત્ર અસર પડશે. આગામી સમયમાં આ નિર્ણય કાયમી ધોરણે લાગુ થાય છે કે તેમાં કોઈ ફેરફાર થાય છે તે જોવું રસપ્રદ રહેશે.
米商務省、中国原産の黒鉛にアンチダンピング・補助金相殺関税の仮決定
AI એ સમાચાર પહોંચાડ્યા છે.
નીચેનું પ્રશ્ન Google Gemini માંથી પ્રતિસાદ જનરેટ કરવા માટે ઉપયોગમાં લેવામાં આવ્યું:
2025-07-22 06:20 વાગ્યે, ‘米商務省、中国原産の黒鉛にアンチダンピング・補助金相殺関税の仮決定’ 日本貿易振興機構 અનુસાર પ્રકાશિત થયું. કૃપા કરીને સંબંધિત માહિતી સાથે સરળતાથી સમજાય તેવી વિગતવાર લેખ લખો. કૃપા કરીને ગુજરાતીમાં જવાબ આપો.