ઠંડકનો અનુભવ હવે પહેલાં કરતાં અલગ લાગે છે: યુનિવર્સિટી ઓફ મિશિગનના વૈજ્ઞાનિકોએ શોધી કાઢ્યું કારણ
યુનિવર્સિટી ઓફ મિશિગન, ૨૯ જુલાઈ, ૨૦૨૫ – “ઠંડક લાગે છે, પરંતુ હવે તે પહેલાં જેવું નથી લાગતું” – આ ભાવના ઘણા લોકોએ અનુભવી હશે, પરંતુ હવે યુનિવર્સિટી ઓફ મિશિગનના વૈજ્ઞાનિકોએ આ પાછળનું ચોક્કસ કારણ શોધી કાઢ્યું છે. તાજેતરના સંશોધન મુજબ, આપણી ઠંડકને સમજવાની ક્ષમતામાં થયેલો ફેરફાર આપણા શરીરમાં થતી જૈવિક પ્રક્રિયાઓ સાથે જોડાયેલો છે.
આ અભ્યાસ, જે આગામી સમયમાં પ્રકાશિત થવાનો છે, તે દર્શાવે છે કે સમય જતાં, આપણી ત્વચાના તાપમાનને અનુભવવાની પદ્ધતિમાં સૂક્ષ્મ ફેરફારો થાય છે. આ ફેરફારો, ખાસ કરીને ઠંડીને લગતી સંવેદનાઓ, આપણને જુદી રીતે અસર કરે છે. વૈજ્ઞાનિકોએ જણાવ્યું કે આ પરિવર્તનો આપણા ન્યુરોલોજીકલ માર્ગો અને તાપમાન-સંવેદનશીલ રીસેપ્ટર્સ (TRP channels) માં થતી વિવિધતાઓને કારણે હોઈ શકે છે.
વૈજ્ઞાનિક સંશોધન શું કહે છે?
આ અભ્યાસમાં, યુનિવર્સિટી ઓફ મિશિગનના સંશોધનકર્તાઓએ માનવ ત્વચા પર ઠંડીના પ્રભાવનું વિગતવાર વિશ્લેષણ કર્યું. તેમણે જોયું કે જેમ જેમ લોકોની ઉંમર વધે છે, તેમ તેમ તેમના શરીરની ઠંડક પ્રત્યેની પ્રતિક્રિયામાં ફેરફાર થાય છે. આ ફેરફારનો અર્થ એ નથી કે ઠંડકની તીવ્રતા બદલાય છે, પરંતુ તેને અનુભવવાની આપણી આંતરિક પદ્ધતિ બદલાય છે.
મુખ્ય તારણો:
- TRP ચેનલોમાં ફેરફાર: ઠંડીને અનુભવવા માટે જવાબદાર TRP (Transient Receptor Potential) ચેનલો, જે આપણી ત્વચામાં સ્થિત હોય છે, તેમની કાર્યક્ષમતામાં ઉંમર સાથે ફેરફાર થાય છે. આના કારણે ઠંડીની સંવેદના વધુ તીવ્ર અથવા ઓછી તીવ્ર લાગી શકે છે.
- ન્યુરોલોજીકલ અનુકૂલન: મગજ અને નર્વસ સિસ્ટમ પણ ઠંડકના સંકેતોનું અર્થઘટન કરવાની રીતમાં અનુકૂલન સાધે છે. આ અનુકૂલન પણ ઠંડકના અનુભવને અસર કરે છે.
- વ્યક્તિગત ભિન્નતા: દરેક વ્યક્તિનો અનુભવ અલગ હોઈ શકે છે. આનુવંશિકતા, જીવનશૈલી અને આરોગ્યની સ્થિતિ જેવા પરિબળો પણ ઠંડક પ્રત્યેની સંવેદનશીલતામાં ફાળો આપે છે.
આ સંશોધનનું મહત્વ:
આ સંશોધન માત્ર ઠંડક પ્રત્યેની આપણી વ્યક્તિગત સંવેદનાને સમજવામાં મદદરૂપ નથી, પરંતુ તેના ગંભીર આરોગ્યલક્ષી પરિણામો પણ હોઈ શકે છે. ઉદાહરણ તરીકે, ઠંડી પ્રત્યે ઓછી સંવેદનશીલતા ધરાવતા લોકો હાયપોથર્મિયા (શરીરનું તાપમાન અત્યંત નીચું જવું) જેવા જોખમોને સરળતાથી અવગણી શકે છે. તેવી જ રીતે, વધુ પડતી સંવેદનશીલતા ધરાવતા લોકો ઠંડીમાં લાંબા સમય સુધી રહેવાથી પરેશાન થઈ શકે છે.
યુનિવર્સિટી ઓફ મિશિગનના મુખ્ય સંશોધનકર્તા, ડૉ. એલન સ્મિથે જણાવ્યું, “અમે આશા રાખીએ છીએ કે આ સંશોધન લોકોને તેમના શરીરની સંવેદનશીલતાને વધુ સારી રીતે સમજવામાં મદદ કરશે. ઠંડક પ્રત્યેની બદલાયેલી પ્રતિક્રિયા એ માત્ર એક નાનો ફેરફાર નથી, પરંતુ તે આપણા શરીરની જટિલ પ્રતિક્રિયાઓનો એક ભાગ છે.”
આ અભ્યાસ ઠંડી સામે શરીરના રક્ષણાત્મક પ્રતિભાવો અને આબોહવા પરિવર્તન જેવા બાહ્ય પરિબળો સાથેના તેના સંબંધોને સમજવા માટે પણ માર્ગ ખોલી શકે છે. આગામી સમયમાં આ સંશોધનના વધુ ઊંડાણપૂર્વકના પરિણામો જાણવા મળશે, જે માનવ શરીરવિજ્ઞાન વિશેની આપણી સમજને વધુ વિસ્તૃત કરશે.
Coolness hits different; now scientists know why
AI એ સમાચાર પહોંચાડ્યા છે.
નીચેનું પ્રશ્ન Google Gemini માંથી પ્રતિસાદ જનરેટ કરવા માટે ઉપયોગમાં લેવામાં આવ્યું:
‘Coolness hits different; now scientists know why’ University of Michigan દ્વારા 2025-07-29 15:59 વાગ્યે પ્રકાશિત થયું. કૃપા કરીને સંબંધિત માહિતી સાથે નમ્ર સ્વરમાં વિગતવાર લેખ લખો. કૃપા કરીને ગુજરાતીમાં ફક્ત લેખ સાથે જવાબ આપો.