ડૉક્ટર્સ શું કહે છે: જ્યારે શરીરમાં નસો થોડી ઢીલી પડી જાય
યુનિવર્સિટી ઓફ મિશિગનના ડૉક્ટર્સ સમજાવે છે – ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પના નિદાન પછી ક્રોનિક વેનસ ઇન્સફિશિયન્સી
શું તમે ક્યારેય વિચાર્યું છે કે આપણા શરીરમાં લોહી કેવી રીતે ફરે છે? આપણા શરીરમાં ઘણી બધી નળીઓ હોય છે, જેને આપણે ‘નસો’ કહીએ છીએ. આ નસો આપણા આખા શરીરમાં લોહી પહોંચાડવાનું કામ કરે છે. પણ ક્યારેક, આ નસો થોડી નબળી પડી જાય છે. જ્યારે આવું થાય, ત્યારે તેને ‘ક્રોનિક વેનસ ઇન્સફિશિયન્સી’ કહેવાય છે.
શું છે આ ‘ક્રોનિક વેનસ ઇન્સફિશિયન્સી’?
કલ્પના કરો કે તમારી પાસે એક પાણીની પાઈપ છે. જો તે પાઈપ જૂની થઈ જાય અથવા તેમાં કોઈ ખામી આવી જાય, તો પાણી બરાબર રીતે આગળ નહીં જાય. આપણા શરીરમાં પણ આવું જ થાય છે. નસો લોહીને હૃદય સુધી પાછું લઈ જવાનું કામ કરે છે. પણ જ્યારે નસો નબળી પડી જાય છે, ત્યારે લોહીને ઉપર ધકેલવું મુશ્કેલ બની જાય છે. ખાસ કરીને પગમાં, જ્યાં લોહીને ગુરુત્વાકર્ષણ વિરુદ્ધ ઉપર લઈ જવાનું હોય છે.
આવું ત્યારે થાય છે જ્યારે નસોમાં નાના વાલ્વ (જેમ કે દરવાજા જે લોહીને ફક્ત એક જ દિશામાં જવા દે છે) બરાબર કામ નથી કરતા. આના કારણે લોહી પાછું નીચે તરફ આવી જાય છે અને પગમાં જમા થઈ જાય છે.
આનાથી શું થાય છે?
જ્યારે પગમાં લોહી જમા થાય છે, ત્યારે પગમાં સોજો આવી શકે છે. પગ ભારે લાગે, દુખાવો થાય, અથવા પગમાં ખેંચાણ આવી શકે છે. કેટલીકવાર, ત્વચાનો રંગ પણ બદલાઈ શકે છે અને ચામડી પર ચાંદા પડી શકે છે, જે મટાડવા ખૂબ મુશ્કેલ હોય છે.
શા માટે આવું થાય છે?
આ સમસ્યા ઘણા કારણોસર થઈ શકે છે:
- મોટી ઉંમર: જેમ જેમ આપણી ઉંમર વધે છે, તેમ તેમ આપણી નસો પણ નબળી પડી શકે છે.
- આનુવંશિકતા: જો તમારા પરિવારમાં કોઈને આવી સમસ્યા હોય, તો તમને પણ થવાની શક્યતા વધી જાય છે.
- પૂરતો વ્યાયામ ન કરવો: લાંબા સમય સુધી બેસી રહેવું અથવા ઊભા રહેવું નસો પર દબાણ લાવી શકે છે.
- વજન વધારે હોવું: વધારે વજન નસો પર વધુ ભાર આપે છે.
- ગર્ભાવસ્થા: ગર્ભાવસ્થા દરમિયાન શરીરમાં થતા ફેરફારો પણ નસોને અસર કરી શકે છે.
આપણે શું કરી શકીએ?
સારી વાત એ છે કે આ સમસ્યાને નિયંત્રિત કરવા માટે ઘણા રસ્તા છે. યુનિવર્સિટી ઓફ મિશિગનના નિષ્ણાતો કહે છે કે:
- નિયમિત વ્યાયામ: ચાલવું, દોડવું, અથવા સાઇક્લિંગ કરવું પગની નસોને મજબૂત બનાવવામાં મદદ કરે છે.
- પગ ઊંચા રાખવા: જ્યારે તમે આરામ કરો ત્યારે તમારા પગને હૃદયના સ્તર કરતાં ઊંચા રાખો. આનાથી લોહીનું પરિભ્રમણ સુધરે છે.
- વજન નિયંત્રણ: સ્વસ્થ વજન જાળવવું નસો પરનો ભાર ઘટાડે છે.
- કમ્પ્રેશન સ્ટોકિંગ્સ: આ ખાસ પ્રકારના મોજાં પગને દબાણ આપીને લોહીને ઉપર ધકેલવામાં મદદ કરે છે.
- તબીબી સારવાર: જો સમસ્યા ગંભીર હોય, તો ડૉક્ટર દવાઓ અથવા સર્જરી જેવી સારવાર સૂચવી શકે છે.
વિજ્ઞાન અને શરીરનું જ્ઞાન
આપણા શરીરની અંદર શું ચાલી રહ્યું છે તે સમજવું ખૂબ જ રોમાંચક છે. જેમ કે આપણે જોયું, આપણું શરીર એક અદ્ભુત મશીન છે, અને જ્યારે તેમાં કોઈ નાની સમસ્યા આવે છે, ત્યારે વૈજ્ઞાનિકો અને ડૉક્ટરો તેને સમજવા અને ઠીક કરવા માટે સતત પ્રયત્ન કરતા રહે છે.
જો તમે પણ શરીર અને વિજ્ઞાન વિશે વધુ જાણવા માંગતા હો, તો તમારા ડૉક્ટર, શિક્ષકો અથવા ઇન્ટરનેટ પર વિશ્વાસપાત્ર સ્ત્રોતોનો ઉપયોગ કરો. આવા જ્ઞાનથી તમે સ્વસ્થ રહી શકો છો અને દુનિયાને વધુ સારી રીતે સમજી શકો છો!
U-M experts available to discuss chronic venous insufficiency after Trump diagnosis
AI એ સમાચાર આપ્યા છે.
Google Gemini માંથી પ્રતિસાદ મેળવવા માટે નીચેનો પ્રશ્ન ઉપયોગમાં લેવાયો હતો:
2025-07-18 18:26 એ, University of Michigan એ ‘U-M experts available to discuss chronic venous insufficiency after Trump diagnosis’ પ્રકાશિત કર્યું. કૃપા કરીને સંબંધિત માહિતી સાથે એક વિગતવાર લેખ લખો, જે બાળકો અને વિદ્યાર્થીઓ સમજી શકે તેવી સરળ ભાષામાં હોય, જેથી વધુ બાળકો વિજ્ઞાનમાં રસ લેવા પ્રેરાય. કૃપા કરીને લેખ ફક્ત ગુજરાતીમાં જ આપો.