નેશનલ ડાયેટ લાઇબ્રેરી (NDL) દ્વારા આયોજિત 27મી લાયબ્રેરી કોમ્પ્રિહેન્સિવ એક્ઝિબિશન ફોરમ: NDL લેબના જાહેર સાધનોનો ઉપયોગ
પરિચય
નેશનલ ડાયેટ લાઇબ્રેરી (NDL) દ્વારા આયોજિત 27મી લાયબ્રેરી કોમ્પ્રિહેન્સિવ એક્ઝિબિશનમાં, એક ખાસ ફોરમનું આયોજન કરવામાં આવ્યું હતું. આ ફોરમનો ઉદ્દેશ્ય NDL લેબ દ્વારા વિકસાવવામાં આવેલા જાહેર સાધનો, જેમ કે NDL ક્લાસિકલ ટેક્સ્ટ OCR-Lite અને ક્લાસિકલ અને આધુનિક હસ્તલિખિત દસ્તાવેજો માટે ફુલ-ટેક્સ્ટ શોધ, તેના દ્વારા દસ્તાવેજો શોધવાની નવી શક્યતાઓ વિશે માહિતી આપવાનો હતો. આ કાર્યક્રમ 23 ઓક્ટોબર, 2025 ના રોજ કનાગાવા પ્રેફેક્ચરમાં યોજાયો હતો.
NDL લેબ અને તેના સાધનો
NDL લેબ એ નેશનલ ડાયેટ લાઇબ્રેરીનો એક વિભાગ છે જે ડિજિટલ લાઇબ્રેરી સેવાઓમાં નવીનતા લાવવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરે છે. તેઓ વપરાશકર્તાઓને અદ્યતન ટેકનોલોજીનો ઉપયોગ કરીને માહિતી શોધવા અને તેનો ઉપયોગ કરવા માટે સક્ષમ બનાવે છે. આ ફોરમમાં, NDL લેબ દ્વારા વિકસાવવામાં આવેલા બે મુખ્ય સાધનો પર પ્રકાશ પાડવામાં આવ્યો:
-
NDL ક્લાસિકલ ટેક્સ્ટ OCR-Lite: આ સાધન પ્રાચીન ગ્રંથો (ક્લાસિકલ ટેક્સ્ટ) ને ડિજિટાઇઝ કરવા અને તેમાંથી લખાણને ઓળખવા (OCR) માટે બનાવવામાં આવ્યું છે. OCR (Optical Character Recognition) ટેકનોલોજી છબીઓમાંથી લખાણને વાંચી શકે છે, જે પરંપરાગત રીતે અપ્રાપ્ય રહેલા પ્રાચીન ગ્રંથોને ડિજિટલ સ્વરૂપમાં શોધવા યોગ્ય બનાવે છે. OCR-Lite એ આ પ્રક્રિયાને વધુ સરળ અને ઝડપી બનાવે છે.
-
ક્લાસિકલ અને આધુનિક હસ્તલિખિત દસ્તાવેજો માટે ફુલ-ટેક્સ્ટ શોધ: NDL એ પ્રાચીન અને આધુનિક સમયના હસ્તલિખિત દસ્તાવેજોને પણ ડિજિટાઇઝ કર્યા છે. આ સાધન વપરાશકર્તાઓને આ હસ્તલિખિત દસ્તાવેજોમાં પણ ફુલ-ટેક્સ્ટ શોધ કરવાની સુવિધા આપે છે. આ ખાસ કરીને સંશોધકો, ઇતિહાસકારો અને ભાષાશાસ્ત્રીઓ માટે અત્યંત ઉપયોગી છે, જેઓ ચોક્કસ શબ્દો, શબ્દસમૂહો અથવા વિષયો સંબંધિત માહિતી ઝડપથી શોધી શકે છે.
ફોરમના મુખ્ય મુદ્દાઓ અને ફાયદા
આ ફોરમે સહભાગીઓને નીચેના મુદ્દાઓ પર વિસ્તૃત સમજ આપી:
- દસ્તાવેજ શોધની નવી શક્યતાઓ: NDL ના આ સાધનો પરંપરાગત શોધ પદ્ધતિઓથી આગળ વધીને, ડિજિટાઇઝ્ડ પ્રાચીન અને હસ્તલિખિત દસ્તાવેજોમાં ઊંડાણપૂર્વક શોધવાની મંજૂરી આપે છે. આનાથી અગાઉ અપ્રાપ્ય રહેલી માહિતી સરળતાથી ઉપલબ્ધ થાય છે.
- સંશોધન અને શૈક્ષણિક ક્ષેત્રે યોગદાન: સંશોધકો, વિદ્યાર્થીઓ અને વિદ્વાનો માટે આ સાધનો અત્યંત મૂલ્યવાન છે. તેઓ ઐતિહાસિક દસ્તાવેજો, સાહિત્યિક કૃતિઓ અને અન્ય મહત્વપૂર્ણ સામગ્રીનો અભ્યાસ કરીને તેમના સંશોધનને નવી દિશા આપી શકે છે.
- ટેકનોલોજીનો ઉપયોગ: OCR અને ફુલ-ટેક્સ્ટ શોધ જેવી અદ્યતન ટેકનોલોજીનો ઉપયોગ કેવી રીતે લાઇબ્રેરી સેવાઓને સુધારી શકે છે અને વપરાશકર્તાઓને વધુ સારી સુવિધા આપી શકે છે તે દર્શાવવામાં આવ્યું.
- વપરાશકર્તા-મૈત્રીપૂર્ણ ઇન્ટરફેસ: NDL લેબના સાધનો વપરાશકર્તા-મૈત્રીપૂર્ણ રીતે ડિઝાઇન કરવામાં આવ્યા છે, જેથી ટેકનિકલ જ્ઞાન ધરાવતા ન હોય તેવા લોકો પણ તેનો સરળતાથી ઉપયોગ કરી શકે.
- ડિજિટલ વારસાનું સંરક્ષણ અને પ્રસાર: આ પહેલ દ્વારા, NDL તેના વિશાળ ડિજિટલ વારસાને સુરક્ષિત રાખવા અને તેને વ્યાપકપણે ઉપલબ્ધ કરાવવા માટે પ્રતિબદ્ધ છે.
નિષ્કર્ષ
નેશનલ ડાયેટ લાઇબ્રેરી દ્વારા આયોજિત આ ફોરમ, ડિજિટલ લાઇબ્રેરી ટેકનોલોજીના વિકાસ અને તેના ઉપયોગ દ્વારા માહિતીની સુલભતાને કેવી રીતે વધારી શકાય છે તેનું ઉત્તમ ઉદાહરણ હતું. NDL ક્લાસિકલ ટેક્સ્ટ OCR-Lite અને હસ્તલિખિત દસ્તાવેજો માટે ફુલ-ટેક્સ્ટ શોધ જેવા સાધનો, સંશોધન, શિક્ષણ અને સાંસ્કૃતિક સમજણ માટે નવી તકો ખોલે છે. આ પ્રવૃત્તિઓ લાઇબ્રેરીઓને ભવિષ્ય માટે તૈયાર કરવામાં અને વપરાશકર્તાઓને વધુ સમૃદ્ધ અનુભવ પ્રદાન કરવામાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવે છે.
AI એ સમાચાર પહોંચાડ્યા છે.
નીચેનું પ્રશ્ન Google Gemini માંથી પ્રતિસાદ જનરેટ કરવા માટે ઉપયોગમાં લેવામાં આવ્યું:
‘【イベント】第27回図書館総合展 国立国会図書館主催フォーラム「NDLラボの公開ツールを使ってみよう！―NDL古典籍OCR-Liteや古典籍・近代自筆資料への全文検索が広げる資料探索の可能性―」（10/23・神奈川県）’ カレントアウェアネス・ポータル દ્વારા 2025-09-02 04:18 વાગ્યે પ્રકાશિત થયું. કૃપા કરીને સંબંધિત માહિતી સાથે નમ્ર સ્વરમાં વિગતવાર લેખ લખો. કૃપા કરીને ગુજરાતીમાં ફક્ત લેખ સાથે જવાબ આપો.