યુએસ ઈન્ફોર્મેશન સ્ટાન્ડર્ડ્સ ઓર્ગેનાઈઝેશન (NISO) દ્વારા ઓપન એક્સેસ પબ્લિશિંગના કાર્યપ્રવાહ પર ભલામણોનો ડ્રાફ્ટ: જાહેર ટિપ્પણીઓ માટે ઉપલબ્ધ
પરિચય
૨૦૨૫-૦૯-૦૩ ના રોજ ૦૭:૧૧ વાગ્યે કરન્ટ અવેરનેસ પોર્ટલ દ્વારા પ્રકાશિત થયેલ એક મહત્વપૂર્ણ સમાચાર અનુસાર, યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ ઈન્ફોર્મેશન સ્ટાન્ડર્ડ્સ ઓર્ગેનાઈઝેશન (NISO) એ ઓપન એક્સેસ (OA) પબ્લિશિંગના કાર્યપ્રવાહને સુવ્યવસ્થિત કરવા અને માનક બનાવવા માટે ભલામણો ધરાવતા દસ્તાવેજના મુસદ્દાને જાહેર જનતા માટે ઉપલબ્ધ કરાવ્યો છે. આ પહેલનો ઉદ્દેશ્ય OA પબ્લિશિંગ પ્રક્રિયામાં સામેલ વિવિધ હિતધારકો, જેમ કે પ્રકાશકો, સંશોધકો, સંસ્થાઓ અને ટેકનોલોજી પ્રદાતાઓ માટે સ્પષ્ટ માર્ગદર્શિકા પ્રદાન કરવાનો છે. જાહેર જનતાને આ મુસદ્દા પર પોતાની ટિપ્પણીઓ સબમિટ કરવા માટે આમંત્રિત કરવામાં આવી છે, જે OA પબ્લિશિંગના ભવિષ્યને ઘડવામાં મદદ કરશે.
NISO અને ઓપન એક્સેસ
NISO એ એક અગ્રણી સંસ્થા છે જે માહિતી વ્યવસ્થાપન અને પ્રસારણ માટે ધોરણો વિકસાવવા અને પ્રોત્સાહન આપવા માટે સમર્પિત છે. છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં, NISO એ ઓપન એક્સેસના વિકાસમાં સક્રિયપણે ભાગ લીધો છે, જે વૈજ્ઞાનિક સંશોધનના પરિણામોને વ્યાપકપણે સુલભ બનાવવાનું એક મહત્વપૂર્ણ માધ્યમ છે. OA પબ્લિશિંગના વધતા જતા મહત્વને ધ્યાનમાં રાખીને, NISO એ આ ક્ષેત્રમાં કાર્યક્ષમતા અને સુસંગતતા વધારવા માટે ભલામણો વિકસાવવાની જરૂરિયાતને ઓળખી છે.
ભલામણોના મુસદ્દાની મુખ્ય વિગતો
NISO દ્વારા પ્રકાશિત ભલામણોના મુસદ્દામાં OA પબ્લિશિંગના સમગ્ર કાર્યપ્રવાહને આવરી લેવામાં આવ્યો છે. તેમાં નીચેના મુખ્ય ક્ષેત્રો પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં આવ્યું છે:
- મેટાડેટા સ્ટાન્ડર્ડ્સ: OA લેખો અને અન્ય સામગ્રી માટે મેટાડેટાના માનકીકરણ પર ભાર મૂકવામાં આવ્યો છે. આનાથી સામગ્રીની શોધક્ષમતા, પુનઃપ્રાપ્તિ અને ઉપયોગક્ષમતામાં સુધારો થશે.
- આર્ટિકલ પ્રોસેસિંગ ચાર્જ (APCs): APCs ના પારદર્શક અને સુસંગત સંચાલન માટે ભલામણો આપવામાં આવી છે, જેમાં ફી સ્ટ્રક્ચર, ચુકવણી પદ્ધતિઓ અને રિપોર્ટિંગનો સમાવેશ થાય છે.
- કોપીરાઇટ અને લાઇસન્સિંગ: OA સામગ્રી માટે યોગ્ય કોપીરાઇટ અને ક્રિએટિવ કોમન્સ જેવા લાઇસન્સના ઉપયોગને પ્રોત્સાહન આપવામાં આવ્યું છે, જે સામગ્રીના મુક્ત ઉપયોગ અને પુનઃઉપયોગને સક્ષમ બનાવે છે.
- સંસ્કરણ નિયંત્રણ અને આર્કાઇવિંગ: OA લેખોના વિવિધ સંસ્કરણોના વ્યવસ્થાપન અને લાંબા ગાળાના આર્કાઇવિંગ માટે માર્ગદર્શિકા પ્રદાન કરવામાં આવી છે, જેથી સામગ્રીની સ્થિરતા અને ઉપલબ્ધતા સુનિશ્ચિત થાય.
- ટેકનોલોજીકલ ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર: OA પબ્લિશિંગને સમર્થન આપવા માટે જરૂરી ટેકનોલોજીકલ ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર, જેમ કે રિપોઝીટરીઝ, ડેટાબેસેસ અને પ્લેટફોર્મ્સ માટે ભલામણોનો સમાવેશ થાય છે.
- ગુણવત્તા નિયંત્રણ અને સમીક્ષા પ્રક્રિયા: OA પબ્લિશિંગમાં ગુણવત્તા નિયંત્રણ અને પીઅર રિવ્યુ પ્રક્રિયાઓને સુનિશ્ચિત કરવા માટેની પદ્ધતિઓ પર પણ ચર્ચા કરવામાં આવી છે.
જાહેર ટિપ્પણીઓનું મહત્વ
NISO નો ઉદ્દેશ્ય એ છે કે આ ભલામણો OA પબ્લિશિંગ સમુદાયના વિવિધ હિતધારકોની જરૂરિયાતો અને ચિંતાઓને પ્રતિબિંબિત કરે. તેથી, મુસદ્દા પર જાહેર ટિપ્પણીઓ આમંત્રિત કરવી એ એક નિર્ણાયક પગલું છે. આ ટિપ્પણીઓ NISO ને ભલામણોને સુધારવા, કોઈપણ સંભવિત સમસ્યાઓને ઓળખવા અને અંતિમ દસ્તાવેજને વધુ વ્યાપક અને વ્યવહારુ બનાવવામાં મદદ કરશે.
OA પબ્લિશિંગમાં રસ ધરાવનાર કોઈપણ વ્યક્તિ, પછી ભલે તે સંશોધક હોય, પ્રકાશક હોય, પુસ્તકાલય વ્યાવસાયિક હોય, અથવા ટેકનોલોજી પ્રદાતા હોય, તેમને આ પ્રક્રિયામાં ભાગ લેવા અને તેમના મૂલ્યવાન સૂચનો પ્રદાન કરવા માટે પ્રોત્સાહિત કરવામાં આવે છે.
નિષ્કર્ષ
NISO દ્વારા ઓપન એક્સેસ પબ્લિશિંગના કાર્યપ્રવાહ પર ભલામણોનો મુસદ્દો OA પબ્લિશિંગ ક્ષેત્રમાં એક મહત્વપૂર્ણ વિકાસ છે. આ ભલામણો OA પબ્લિશિંગ પ્રક્રિયામાં સુસંગતતા, કાર્યક્ષમતા અને પારદર્શિતા લાવવામાં મદદ કરશે. જાહેર ટિપ્પણીઓ માટેની પ્રક્રિયા એ સુનિશ્ચિત કરશે કે અંતિમ દસ્તાવેજ OA સમુદાયની સામૂહિક જરૂરિયાતોને શ્રેષ્ઠ રીતે પૂર્ણ કરે છે. આ પહેલ OA પબ્લિશિંગના ભવિષ્યને વધુ મજબૂત અને સુલભ બનાવવામાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવશે.
米国情報標準化機構（NISO）、オープンアクセス出版の業務プロセスに関する推奨事項をまとめた文書の草案を公開：パブリックコメントを実施中
AI એ સમાચાર પહોંચાડ્યા છે.
નીચેનું પ્રશ્ન Google Gemini માંથી પ્રતિસાદ જનરેટ કરવા માટે ઉપયોગમાં લેવામાં આવ્યું:
‘米国情報標準化機構（NISO）、オープンアクセス出版の業務プロセスに関する推奨事項をまとめた文書の草案を公開：パブリックコメントを実施中’ カレントアウェアネス・ポータル દ્વારા 2025-09-03 07:11 વાગ્યે પ્રકાશિત થયું. કૃપા કરીને સંબંધિત માહિતી સાથે નમ્ર સ્વરમાં વિગતવાર લેખ લખો. કૃપા કરીને ગુજરાતીમાં ફક્ત લેખ સાથે જવાબ આપો.