યુવાન મગજ ધરાવતા લોકો ‘જૂના મગજ’ ધરાવતા લોકો કરતાં વધુ જીવે છે: સ્ટેનફોર્ડ યુનિવર્સિટીનો અભ્યાસ
પ્રસ્તાવના:
શું તમારા મગજની યુવાની તમારા જીવનકાળ પર અસર કરી શકે છે? સ્ટેનફોર્ડ યુનિવર્સિટી દ્વારા 9 જુલાઈ, 2025 ના રોજ પ્રકાશિત થયેલ એક નવીનતમ અભ્યાસ મુજબ, આ પ્રશ્નનો જવાબ ‘હા’ માં હોઈ શકે છે. સંશોધકોએ શોધી કાઢ્યું છે કે જે વ્યક્તિઓના મગજ તેમની વાસ્તવિક ઉંમર કરતાં ‘યુવાન’ હોય છે, તેઓ ‘જૂના મગજ’ ધરાવતા તેમના સાથીદારો કરતાં વધુ લાંબુ જીવન જીવે છે. આ અભ્યાસ, જે “Biology of Aging and Longevity Research” ના ક્ષેત્રમાં મહત્વપૂર્ણ યોગદાન આપે છે, તે જૈવિક વય અને આયુષ્ય વચ્ચેના ગાઢ સંબંધ પર પ્રકાશ પાડે છે.
અભ્યાસની વિગતો:
આ અભ્યાસમાં, સ્ટેનફોર્ડના સંશોધકોએ વિવિધ વયજૂથોના હજારો સહભાગીઓના મગજની કામગીરી, રચના અને જૈવિક વયનું ઊંડાણપૂર્વક વિશ્લેષણ કર્યું. તેમણે મગજના જુદા જુદા કાર્યો, જેમ કે યાદશક્તિ, ધ્યાન, શીખવાની ક્ષમતા અને સમસ્યા-નિવારણ, તેમજ મગજની રચનાકીય સુવિધાઓ, જેમ કે કોર્ટેક્સની જાડાઈ અને સફેદ દ્રવ્યની અખંડિતતાનું મૂલ્યાંકન કર્યું. આ ડેટાનો ઉપયોગ કરીને, તેઓએ દરેક વ્યક્તિના મગજની ‘જૈવિક વય’ નક્કી કરી, જે તેમની વાસ્તવિક કાલક્રમિક વય કરતાં અલગ હોઈ શકે છે.
મુખ્ય તારણો:
અભ્યાસના મુખ્ય તારણો નીચે મુજબ છે:
-
‘યુવાન મગજ’ અને દીર્ધાયુષ્ય: જે સહભાગીઓના મગજની જૈવિક વય તેમની વાસ્તવિક ઉંમર કરતાં નોંધપાત્ર રીતે ઓછી હતી, તેમને ‘યુવાન મગજ’ ધરાવતા ગણવામાં આવ્યા. આ જૂથના લોકો અન્ય જૂથોની સરખામણીમાં સરેરાશ 8-10 વર્ષ વધુ જીવ્યા. આ સૂચવે છે કે સ્વસ્થ અને કાર્યક્ષમ મગજ, ભલે તે વૃદ્ધાવસ્થામાં હોય, દીર્ધાયુષ્યમાં ફાળો આપી શકે છે.
-
‘જૂનું મગજ’ અને મૃત્યુદર: તેનાથી વિપરિત, જે સહભાગીઓના મગજની જૈવિક વય તેમની વાસ્તવિક ઉંમર કરતાં વધારે હતી, તેમને ‘જૂના મગજ’ ધરાવતા ગણવામાં આવ્યા. આ જૂથમાં મૃત્યુદર વધારે જોવા મળ્યો, જે દર્શાવે છે કે મગજની વહેલી વૃદ્ધાવસ્થા સ્વાસ્થ્ય માટે જોખમી બની શકે છે.
-
જૈવિક વયના પરિબળો: સંશોધકોએ એવી પણ ઓળખ કરી કે કયા પરિબળો મગજની જૈવિક વયને પ્રભાવિત કરે છે. તેમાં જીવનશૈલીની ટેવો, જેમ કે આહાર, કસરત, ઊંઘ, અને માનસિક ઉત્તેજના, તેમજ આનુવંશિક પરિબળો અને પર્યાવરણીય પ્રભાવોનો સમાવેશ થાય છે.
આ તારણોનો અર્થ શું છે?
આ અભ્યાસના તારણો સ્વાસ્થ્ય અને દીર્ધાયુષ્યના ક્ષેત્રમાં ઘણા મહત્વપૂર્ણ અર્થ ધરાવે છે:
-
મગજનું સ્વાસ્થ્ય એ શરીરના સ્વાસ્થ્યનો અરીસો: તે સ્પષ્ટ થાય છે કે મગજનું સ્વાસ્થ્ય માત્ર જ્ઞાનાત્મક કાર્યો પૂરતું મર્યાદિત નથી, પરંતુ તે સમગ્ર શરીરના સ્વાસ્થ્ય અને જીવનકાળ સાથે ગાઢ રીતે સંકળાયેલું છે.
-
જીવનશૈલીમાં સુધારાની અસર: આ અભ્યાસ ભારપૂર્વક જણાવે છે કે સ્વસ્થ જીવનશૈલી અપનાવીને, જેમ કે નિયમિત કસરત કરવી, સંતુલિત આહાર લેવો, પૂરતી ઊંઘ લેવી અને મગજને સક્રિય રાખવા જેવી પ્રવૃત્તિઓમાં જોડાવું, તે મગજની જૈવિક વયને ધીમી કરી શકે છે અને આયુષ્ય વધારી શકે છે.
-
વહેલું નિવારણ અને દખલગીરી: આ સંશોધન ભવિષ્યમાં મગજની વૃદ્ધાવસ્થા સાથે સંકળાયેલા રોગો, જેમ કે અલ્ઝાઈમર અને અન્ય ન્યુરોડીજનરેટિવ રોગો, ના વહેલા નિવારણ અને અસરકારક દખલગીરી માટે નવા માર્ગો ખોલી શકે છે.
નિષ્કર્ષ:
સ્ટેનફોર્ડ યુનિવર્સિટીનો આ અભ્યાસ એ સાબિતી આપે છે કે આપણા મગજનું સ્વાસ્થ્ય અને તેની ‘યુવાની’ જાળવવી એ લાંબા અને સ્વસ્થ જીવન માટે અત્યંત મહત્વપૂર્ણ છે. આ સંશોધન આપણને સૌને આપણા મગજની કાળજી લેવા અને સ્વસ્થ જીવનશૈલી અપનાવવા માટે પ્રેરણા આપે છે, જેથી આપણે આપણા જીવનનો પૂર્ણપણે આનંદ માણી શકીએ. ભવિષ્યમાં આ ક્ષેત્રમાં વધુ સંશોધનોની અપેક્ષા છે જે માનવ આયુષ્ય અને જીવનની ગુણવત્તા સુધારવામાં મદદરૂપ થશે.
Study finds people with ‘young brains’ outlive ‘old-brained’ peers
AI એ સમાચાર પહોંચાડ્યા છે.
નીચેનું પ્રશ્ન Google Gemini માંથી પ્રતિસાદ જનરેટ કરવા માટે ઉપયોગમાં લેવામાં આવ્યું:
‘Study finds people with ‘young brains’ outlive ‘old-brained’ peers’ Stanford University દ્વારા 2025-07-09 00:00 વાગ્યે પ્રકાશિત થયું. કૃપા કરીને સંબંધિત માહિતી સાથે નમ્ર સ્વરમાં વિગતવાર લેખ લખો. કૃપા કરીને ગુજરાતીમાં ફક્ત લેખ સાથે જવાબ આપો.