નેત્રન સરોવર: જ્યારે પ્રકૃતિ પ્રાણીઓને મમીમાં પરિવર્તિત કરે છે
પ્રેસ-સિટ્રોન દ્વારા ૨૦ જુલાઈ, ૨૦૨૫ ના રોજ ૦૬:૦૪ વાગ્યે પ્રકાશિત
આફ્રિકાના તાંઝાનિયામાં સ્થિત નેત્રન સરોવર, એક અદ્ભુત અને ભયાનક કુદરતી ઘટનાનું ઘર છે. આ સરોવર તેના ઊંચા આલ્કલાઇન (alkaline) પાણીને કારણે ઘણા પ્રાણીઓ માટે “મૃત્યુનો કુંડ” બની ગયું છે. આ પાણી એટલું ક્ષારયુક્ત (saline) છે કે તે પ્રાણીઓના શરીરને ઝડપથી “મમી” માં પરિવર્તિત કરી દે છે.
નેત્રન સરોવરની અનોખી વિશેષતાઓ:
- અત્યંત ક્ષારયુક્ત પાણી: નેત્રન સરોવરનું પાણી સોડા એશ (soda ash) અને નેટ્રોન (natron) નામકના ખનિજોથી ભરપૂર છે. આ ખનિજો પાણીને અત્યંત ઊંચો pH સ્તર આપે છે, જે લગભગ ૯ થી ૧૦.૫ સુધી પહોંચી શકે છે. આવા ઊંચા pH સ્તરમાં મોટાભાગના જીવો ટકી શકતા નથી.
- તાપમાન: સરોવરનું પાણી ખૂબ જ ગરમ પણ હોય છે, જેનું તાપમાન ૪૦°C થી ૬૦°C સુધી પહોંચી શકે છે. આ ગરમી અને ક્ષારનું મિશ્રણ જીવો માટે અત્યંત ઘાતક છે.
- રંગ: આ ખનિજોના કારણે સરોવરનો પાણીનો રંગ લાલ, નારંગી અને ગુલાબી રંગના વિવિધ શેડ્સમાં જોવા મળે છે. આ રંગ તેમાં રહેલા સાયનોબેક્ટેરિયા (cyanobacteria) ને કારણે હોય છે, જે આ કઠોર વાતાવરણમાં જીવી શકે છે.
પ્રાણીઓની “મમી” બનવાની પ્રક્રિયા:
જ્યારે કોઈ પ્રાણી, ખાસ કરીને પક્ષીઓ, ભૂલથી આ સરોવરમાં ડૂબી જાય છે, ત્યારે સરોવરના અત્યંત આલ્કલાઇન પાણીમાં રહેલા રાસાયણિક પદાર્થો તેમના શરીરના પેશીઓ (tissues) ને ઝડપથી સૂકવી દે છે. આ પ્રક્રિયા શરીરને સડવાથી બચાવે છે અને કુદરતી રીતે તેને “મમી” જેવું સ્વરૂપ આપી દે છે. આ મમીઓ ઘણીવાર સરોવરના કિનારે જોવા મળે છે, જે એક વિચિત્ર અને ભૂતિયા દ્રશ્ય બનાવે છે.
આઘાતજનક પણ કુદરતી:
જોકે આ દ્રશ્ય ભયાવહ લાગે છે, તે પ્રકૃતિની એક અદ્ભુત પ્રક્રિયા દર્શાવે છે. નેત્રન સરોવર, તેની કઠોર પરિસ્થિતિઓ હોવા છતાં, કેટલાક ખાસ પ્રકારના જીવો માટે એક અનુકૂળ વાતાવરણ પૂરું પાડે છે, જેમ કે ફ્લેમિંગો (flamingos). આ પક્ષીઓ સરોવરમાં રહેતા શેવાળ (algae) અને સૂક્ષ્મજીવો (microorganisms) ખાય છે, જે તેમના પીંછાઓને ગુલાબી રંગ આપવામાં મદદ કરે છે.
જાળવણી અને સંરક્ષણ:
નેત્રન સરોવર અને તેની આસપાસનો વિસ્તાર એક મહત્વપૂર્ણ ઇકોસિસ્ટમ (ecosystem) છે. તાંઝાનિયા સરકાર અને સ્થાનિક સંસ્થાઓ આ અનોખા વાતાવરણને સુરક્ષિત રાખવા માટે પ્રયાસો કરી રહી છે, જેથી તેની કુદરતી સુંદરતા અને જૈવવિવિધતા (biodiversity) જળવાઈ રહે.
નેત્રન સરોવર એ પ્રકૃતિની શક્તિ અને તેના અદ્ભુત કાર્યોનું એક ઉત્તમ ઉદાહરણ છે, જે આપણને શીખવે છે કે કેવી રીતે જીવન અત્યંત મુશ્કેલ પરિસ્થિતિઓમાં પણ ટકી શકે છે અને નવી રીતે પોતાને ઢાળી શકે છે.
Le lac Natron : quand la nature transforme les animaux en momies
AI એ સમાચાર પહોંચાડ્યા છે.
નીચેનું પ્રશ્ન Google Gemini માંથી પ્રતિસાદ જનરેટ કરવા માટે ઉપયોગમાં લેવામાં આવ્યું:
‘Le lac Natron : quand la nature transforme les animaux en momies’ Presse-Citron દ્વારા 2025-07-20 06:04 વાગ્યે પ્રકાશિત થયું. કૃપા કરીને સંબંધિત માહિતી સાથે નમ્ર સ્વરમાં વિગતવાર લેખ લખો. કૃપા કરીને ગુજરાતીમાં ફક્ત લેખ સાથે જવાબ આપો.